Làng Nghề Truyền Thống Ở Tỉnh Tiền Giang

Buôn có hội – Bán có phường, vậy nên từ xa xưa, Hà thành được biết đến là nơi có nhiều làng nghề cổ vô cùng phát triển. Ngày nay trước sự hội nhập và công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đã có nhiều làng nghề biến mất và không còn phát triển như trước nữa. Tuy nhiên, có những ngôi làng nghề truyền thống vẫn khẳng định sức sống trường tồn theo thời gian và trở thành điểm đến yêu thích của nhiều bạn trẻ Việt.

Làng nghề gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận)

Bàu Trúc - làng gốm cổ truyền độc đáo ở Đông Nam Á, tọa lạc tại thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, cách Phan Rang-Tháp Chàm khoảng 10 km về hướng Nam. Du khách sẽ chứng kiến nghệ nhân người Chăm tạo ra những sản phẩm gốm bằng đôi bàn tay khéo léo, và có cơ hội sở hữu những tác phẩm gốm độc đáo làm quà lưu niệm.

Sản phẩm gốm được tạo ra hoàn toàn bằng tay, sử dụng những công cụ thô sơ như vòng tre, vỏ sò để tạo nên những đường nét hoa văn trên bề mặt sản phẩm gốm. Nghề làm gốm ở Bàu Trúc đòi hỏi sự khéo léo, và vật liệu chủ yếu là loại đất sét đặc biệt lấy từ bờ sông Quao, được kết hợp với cát mịn. Sự kết hợp này làm cho gốm Bàu Trúc có đặc điểm riêng biệt so với gốm ở những vùng khác.

Làng nghề thêu truyền thống Quất Động – Hà Nội

Nghề thêu là một ngành nghề truyền thống tại làng Quất Động, huyện Thường Tín – Hà Nội, tồn tại từ thế kỉ XVII, làng nghề thủ công này nổi tiếng với các bức tranh thêu tay và còn được phong danh hiệu “Làng nghề du lịch truyền thống’’.

Làng nghề truyền thống Quất Động là khởi nguồn của nghề thêu trên toàn Việt Nam, nơi đây phát triển các kỹ thuật thêu riêng biệt mà chỉ có người làng mới biết.

Ban đầu nghề truyền thống này chỉ thêu phục vụ cung đình và quý tộc, trang trí đền chùa, phường tuồng như câu đối, trướng, nghi môn treo ở đình chùa – khăn chầu áo ngự cho vua chúa, chỉ sử dụng 5 màu chỉ vàng, xanh, đỏ, tím, lục cùng loại hình và kỹ thuật thêu thô sơ, sau này mới phát triển nghề truyền thống tranh thêu.

So với các nghề thủ công truyền thống khác, nét tinh hoa của nghề thêu từ nhiều đời trước được áp dụng vào tranh thêu một cách triệt để, cho ra nhiều sản phẩm đa dạng, đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường như thêu trang phục hàng truyền thống, tác phẩm nghệ thuật, thêu chân dung, phong cảnh, danh lam thắng cảnh, khơi gợi tình yêu với non sông đất nước. Trung bình một sản phẩm cần 1 tháng để hoàn thành, có sản phẩm phải 4 tháng. Để đào tạo ra được một thợ thêu có kỹ thuật cao, thời gian cần có từ 5 đến 15 năm, có những gia đình có tới 7 thế hệ đều làm nghề truyền thống này.

Nghề thêu ren đã tạo thu nhập cho nhiều lao động ở làng Quất Động, đây là động lực để người dân lưu giữ ngành nghề truyền thống và càng ngày càng tạo ra nhiều sản phẩm mang dấu ấn bản sắc Việt Nam hơn nữa để nghề thêu luôn là một nghề truyền thống Việt Nam.

Làng Chạm bạc Đồng Xâm (Thái Bình)

Truyền thống nghề chạm bạc Đồng Xâm rộng lớn từ thế kỷ 15. Dân chúng kể lại câu chuyện của một người đàn ông từ Châu Bảo Lạc đến truyền nghệ cho làng. Vào năm 1428, cụ Nguyễn Kim Lâu chính là nhà sáng lập làng, tạo ra cơ sở hạ tầng cho 7 chi phường và 149 thợ. Thời kỳ hoàng kim nhất, nghệ nhân Đồng Xâm vươn ra khắp đất nước, làm nghệ thuật trang trí cho Huế và thậm chí là lập nên phố Hàng Bạc ở Hà Nội.

Ngày nay, Đồng Xâm nổi tiếng với ba dòng sản phẩm chính: trang sức bạc, mỹ nghệ và đồ thờ cúng. Trang sức bạc đa dạng từ dây chuyền, nhẫn, hoa tai đến vòng cổ, lắc, vòng tay, được làm từ bạc. Sản phẩm đồ thờ cúng như đỉnh, vạc, lư hương, đĩa quả, chân đèn, ngai… cũng là điểm mạnh được ưa chuộng. Đặc biệt, sản phẩm bạc Đồng Xâm thu hút khách hàng bởi hình khối, thiết kế tinh tế và sự sáng tạo trong xử lý ánh sáng - bóng của chất liệu bạc. Điểm đặc trưng của sản phẩm chính là sự tinh tế và hoàn hảo, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của khách hàng khó tính.

Làng nghề gốm sứ Lái Thiêu (Bình Dương)

Bình Dương nổi tiếng với các làng nghề truyền thống như sơn mài, gốm, đúc đồng, chạm khắc,… và trong số đó, làng nghề gốm sứ Bình Dương nổi bật với những sản phẩm độc đáo, bền bỉ và phong cách sáng tạo. Gốm sứ tại đây không chỉ là đồ gia dụng mà còn là những tác phẩm nghệ thuật mỹ nghệ đẹp mắt, đa dạng về mẫu mã.

Nghề làm gốm sứ tại Sông Bé và Bình Dương đã có sự phát triển mạnh mẽ, từ đồ trang trí đến đồ gia dụng, đồ công nghiệp, xuất khẩu ra nhiều quốc gia. Điều này không chỉ làm phong phú thêm văn hóa truyền thống mà còn tạo việc làm cho đồng bào địa phương.

Làng dệt thổ cẩm Châu Giang (An Giang)

Dệt Thổ Cẩm là một nghề truyền thống lâu đời của người Chăm ở Tân Châu (An Giang). Những người phụ nữ Chăm ở đây đều thành thạo, nhuần nhuyễn. Từ nhỏ, họ đã được học dệt và đến khi trưởng thành thì trở thành những người thợ dệt chuyên nghiệp của vùng.

Đây là làng nghề mang nét đẹp và chiều sâu văn hoá giàu bản sắc của thổ cẩm dân tộc Chăm. Thổ cẩm Châu Giang không những mang nét đẹp truyền thống của thổ cẩm mà còn mang nét đặc sắc của văn hoá Chăm với các đường nét lạ độc đáo với nhiều loại sản phẩm thổ cẩm đa dạng như: xà rông, khăn choàng, nón, áo khoác… Nguyên liệu để dệt là tơ sợi và nhuộm bằng màu tự nhiên từ mủ cây, vỏ cây và trái cây, làm cho màu sắc trên sản phẩm rất đặc biệt và bền. Hoa văn được dệt lên các đồ vật đều có ý tưởng sáng tạo từ truyền thống đến hiện đại càng làm tăng thêm giá trị nghề dệt nơi đây.

Nếu có dịp về thăm miền Tây, hãy ghé thăm Làng dệt thổ Cẩm Châu Giang ở An Giang để ngắm nhìn các sản phẩm truyền thống vô cùng đẹp mắt của những nghệ nhân nơi đây và hiểu nhiều hơn về một nét văn hóa khác của làng nghề này.

Làng nghề truyền thống mây tre đan Phú Vinh – Hà Nội

Làng nghề truyền thống mây tre đan Phú Vinh là một trong những làng nghề thủ công lâu đời tại Việt Nam hiện ở xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Cùng với các làng nghề truyền thống khác, làng nghề Phú Vinh đã làm nên lịch sử nghề mây tre đan trong suốt hàng thập kỷ qua.

Sản phẩm từ nghề truyền thống mây tre đan rất phong phú, bao gồm bàn ghế mây tre, tủ mây, kệ mây, chao đèn, hoành phi, lẵng mây, bát và sàng mây,... Mỗi sản phẩm đều mang đậm dấu ấn nguyên bản của truyền thống. Ngoài ra, mây còn có thể được kết hợp với các vật liệu khác mây tre khác như tre trúc, lưới mây, tạo nên nhiều hoạ tiết độc đáo, đẹp mắt. Những sự kết hợp này mang đến vẻ hiện đại và tinh tế, làm nổi bật tính thẩm mỹ của từng sản phẩm.

Các bước làm ra một sản phẩm mây tre đan gồm:

Phơi tái nguyên liệu rồi đem ngâm hoá chất tầm 10 ngày để chống mối mọt.

Vớt ra đem nghiến mấu, cạo vỏ, đánh bóng và phơi.

Đưa tre vào lò, dùng rơm, rạ hoặc lá tre hun lấy mấu rồi lấy ra để nguội và đem lên uốn thẳng.

Đan các thanh nguyên liệu để làm thành sản phẩm.

Màu sắc thành phẩm mây tre đan có nhiều loại, nghệ nhân có thể giữ màu nguyên bản của mây hun hoặc hỗ trợ pha chế sơn PU lên sản phẩm.

Ngành nghề truyền thống mây tre đan có cách tạo màu tự nhiên rất độc đáo. Nghệ nhân dùng nan tre, nan mây đem chuốt cho mượt rồi phơi khô, đem nhúng vào nước lá cây sỏi băm nhỏ đã nấu sôi. Cách này không ảnh hưởng đến sức khoẻ mà còn đảm bảo độ bền màu lên đến 30-40 năm, góp phần tạo thương hiệu cho mây tre Việt Nam.

Các làng nghề thủ công mỹ nghệ của Việt Nam không chỉ là nơi gìn giữ truyền thống mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, đặc biệt phải kể đến làng nghề Phú Vinh. Sản phẩm mây tre đan tại đây đã và đang xuất khẩu sang nhiều quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, và các nước châu Âu (chiếm 60% sản lượng). Trong nước, Mây Tre Đan Trà hiện là đối tác chính của làng nghề Phú Vinh, mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam những sản phẩm thủ công mây tre đan chất lượng cao. Các sản phẩm được ưa chuộng nhất có thể kể đến như sofa mây, ghế mây, bàn mây,... và đồ trang trí như gương mây, đĩa hoa mây, đèn mây, hộp giỏ quả mây,...